نگاهی به فلاسفه جهان غرب (قرن 17 تا 20)

مطالب زیر اتفاق شب گردی ها و پَرسه های من در این دهکده جهانی هستش، محصول، جزوه تدریس جلسه هشتم کلاس "تاریخ فلسفه" ی بی نام و نشانی! است که پیش روی شماست.

 چند پاراگرافی که مربوط به نظر شخصی مدرس آن کلاس در مورد مکاتب فلسفه بود، حذف، و تنها به جنبه تاریخی مطالب بسنده کردم.

فلاسفه قرن هیفدهم:
در این قرن نوعی خلاء در زمینه نظام های استدلالی و فلسفی در جهان غرب به چشم می خورد، عموماً فلاسفه در پی نگرشی نو برآمدند.

"رنه دکارت" (Rene Descartes) فیلسوف معروف فرانسوی، متولد سال 1596 و متوفای سال 1650 میلادی، تلاش کرد تا یک نظام منسجم فلسفی مبتنی بر استدلال بوجود آورد و ضعف موجود را جبران نماید. وی معتقد بود که حقیقت، بر پایه تعقل شخص از نفس خویش قرار دارد و بر این اساس "من می اندیشم" زیر بنای "من هستم" می باشد. برخی از کتب معروف وی عبارتند از "اصول فلسفه" و "تفکرات".
اندیشه های دکارت که استدلال را میزان و معیار شناخت حقیقت می دانست، منبع ادراک انسان از واقعیت را به استدلال و ادراک عقلی محدود ساخت و موجب پیدایش مکاتب فلسفی اصالت عقل و استدلال (راسیونالیسم) در اروپا گردید که تا قرن هیجدهم می لادی رواج داشتند.

دیگر فلاسفه قرن هیفدهم عبارت بودند از:
"توماس هابس" (Thomas Habbes) متولد سال 1588 و متوفای سال 1679 میلادی، وی فیلسوف سیاسی در انگلستان بود و کتاب معروف وی "لوباثان" (Leviathan) نامیده می شود.

"بلز پاسکال" (Blaise Pascal) متولد سال 1623 و متوفای سال 1662 میلادی، وی ریاضی دان، فیزیک دان و فیلسوف زمانه خود بود، او بر این باور بود که دانش، یک شهود روحی است و بدین جهت، و بدین جهت، برای مدتی فعالیت علمی خویش را رها ساخت و به راضت پرداخت.

"باروخ اسپینوزا" (Baruch Spinoza) متولد سال 1632 در هلند، و متوفای سال 1677 میلادی، او به فلسفه دکارت علاقه مند بود وکتابی را نیز در این زمینه نوشته است. کتابهای معروف او عبارتند از "رساله الهیات"، "علم اخلاق" و "بهبود عقل".

"جان لاک" (John Locke) متولد سال 1632 و متوفای 1704 میلادی، این فیلسوف انگلیسی نیز در آغار فلسفه دکارت را مورد علاقه قرار دارد و به مبحث شناخت شناسی اهتمام ورزید، یکی از ویژگی های این فیلسوف تجربی قرن هیفدهم، پژوهش در زمینه مسائل اجتماعی، سیاسی، آزادی و حقوق بشر است. وی اندیشه های فلسفه سیاسی خویش را در کتاب "دو رساله در باره حکومت" بیان نمود.

"مالبرانش" (Malebranche) متولد سال 1638 در پاریس، و متوفای سال 1715 میلادی، وی نیز به فلسفه دکارت علاقه مند شد و کتاب "پی جویی حقیقت" را نوشت، سپس به اندیشه های افلاطون گرایش پیدا کرد.

"لایب نیتس" (Leibniz) متولد سال 1646 در آلمان، و متوفای سال 1716 میلادی، تحصیل و تحقیقات وی در زمینه های فلسفه، ریاضیات و علم حقوق بوده است.

معماری کیهانی – غیر خطی

معماران سبک دیکانستراکشن که در اوایل دهه نود میلادی به سمت مکتب فولدینگ گرایش پیدا کرد ند براین نظریه خود را پایبند ندیدند. انها در روند شکل گیری موضوعات علمی وفلسفی  جدیدتر حرکت علمی و فلسفی جدیدی که از اواخر دهه 1970 بامبحث دیکانستراکشن شروع شده بود را ادامه دادند .

چارلز دیکنز شخصی بود که این نظریات را وارد حوزه معماری کرد .از نظر چارلز جنکز معماری باید معلول باشد .معلول دیدگاه انسان از خود واز جهان پیرامون خود معماری باید معلول شرایط امروز باشد. به عقیده جنکنز اگر در جهان سنت فرم تابع سنت ودر جهان مدرن فرم تابع عملکرد بوده است" در جهان کنونی فرم تابع دیدگاه جهانی باید باشد".

اگر میس وندرو شعار کمتر بیشتر است را در معماری مدرن مطرح کرد جنکنز بر اساس نظریه پیچیدگی و شعار بیشتر متفاوت است را تکرار کرد.

معماری فولدینگ

 

معماری فولدینگ یکی از سبک های مطرح در دهه پایانی قرن گذشته بود . فلسفه فولدینگ برای نخستین بار توسط فیلسوف فرانسوی به نام ژیل دلوز مطرح شد.

فلسفه دلوز یک فلسفه  افلاطون ستیز و دکارت ستیز است .فلسفه فولدینگ منطق ارسطویی را نیز زیر سوال می برد از نظر این فلسفه هیچ ارجحیتی در جهان وجود ندارد .

فولدینگ یعنی "چین ولایه" یعنی لایه های هزار تو یعنی هر لایه در کنار لایه دیگر همه چیز در کنار هم است وهیچ اندیشه ای بر دیگری ارجحیت ندارد وتفسیری بالاتر وفراتر از دیگری نیست.

به عبارتی فولدینگ می خواهد  منطق دو ارزشی را دیکانستراکت کند و کثرت وتباین را جایگزین ان کند .فولدینگ هم مانند دیکانستراکشن در پی از بین بردن مبناهای فکری تمدن غرب وبالاخص منطق مطلق و ریاضی گونه مدرن است.

معماری دیکانستراکشن

دیکانستراکشن در فارسی به ساختار زدایی وشالوده شکنی معنی می شود . در نیمه اول قرن بیستم مهم ترین مکتبی که ادامه دهنده فلسفه مدرن بود فلسفه اصالت وجود بود .از نیمه دوم  قرن اخیر فلسفه مدرن ومکتب اصالت وجود وخرد باوری  و از طرف مکتب دیگری به نام ساختار گرایی مورد پرسش قرار گرفت. مکتب دیکانستراکشن یکی از شاخه های مهم فلسفه پست مدرن محسوب می شود .اما باید اذعان نمود که تعریف مشخصی از دیکانستراکشن وجود ندارد.

شخصی که مباحث فلسفی را وارد عرصه معماری کرد کسی نبود جز پیتر ایزنمن  که خود معمار معاصر امریکایی است . ایزنمن با مقالات وسخنرانی های خود فلسفه دیکانستراکشن را به یکی از مباحث جدی در دهه هشتاد میلادی  در اورد .

معماری نئو کلاسیک

 

فلسفه وتمدن کلاسیک یونان و روم  باستان شالوده فکری واجتماعی تمدن مغرب زمین را تشکیل می دهد وطی دو هزار سال گذشته همواره فلسفه کلاسیک در بینش ذهنی وکالبد فیزیکی تمدن غرب مشهود بوده است  معماری غرب نیز از این امر مستثنا نبوده ومعماری کلاسیک پیوسته در کلیه دوران های تاریخی مغرب زمین مطرح بوده است.

معماران نئوکلاسیک همچون معماران پست مدرن توجه به گذشته دارند ولی یک اختلاف عمده بین این دو دیدگاه نسبت به تاریخ وجود دارد .معماری پست مدرن در پی هویت انسان است ولی معماران نئوکلاسیک معتقدند که نظم های کلاسیک الهاماتی اسمانی ومقدس هستند .

معماران نئوکلاسیک سبک مدرن را سبکی قابل قبول نمی دانند چنان چه کولین تری گفته "مدرنیسم پرهیزازهر روشی است که کارکرد داشته است ."

اگر خواسته باشیم در یک جمله این سبک را تعریف کنیم می توان گفت که ساختمان نئوکلاسیک پوسته ای کلاسیک بر روی امکانات مدرن است.

معماری های تک واکو تک

در سال 1971 دو معمار جوان ایتالیایی به نام های ریچارد  و رنزو  اغازگر سبکی در اروپا بودند که به نام های های تک  با تکنولوژی بسیار پیشرفته معروف گردید  لذا در دهه هفتاد ماشین وفن اوری به عنوان یک موضوع محوری در معماری مطرح گردید .

معماران این سبک  تکنولوژی  را دستاورد بزرگ مدرنیته ومهم ترین عامل توسعه وپیشرفت در قرن بیستم می دانستند .نظریات ومبانی های تک ومعماری مدرن در اصول بسیار به یکدیگر     نزدیک است ومی توان گفت که معماری های تک  فرزند معماری مدرن است .ولی در ظاهر شکل تفاوت هایی  بین این دو مکتب دیده می شود وبه طور کلی می توان گفت که سادگی وبی پیرایی فقط  در معماری مدرن وجود دارد ودر"های تک" ملاحظه نمی شود  و اگر معماری مدرن در طرح های خود   درون ماشین   را به نمایش می گذارد در معماری های تک  داخل ماشین را نشان میدهد.

معماری بعد از مدرن

معماری پست مدرن

از دهه شصت میلادی موضوع پست مدرن در معماری به صورت یک سبک مهم مطرح شد وانتقادات زیر بنایی به اندیشه منطق گرا وتکنو مدار معماری مدرن وارد گردید . اغاز گر این جنبش کسی نبود مگر یکی از شاگردان لویی کان به نام رابرت ونچوری .

معماری بعد از مدرن

 

پست مدرنیته:

منظور پست مدرن در فارسی به فرا مدرن وپسامدرن معنی شده است که شرایط بعد از مدرن ویا مرحله ای تاریخی بعد از مدرن است .

بعضی پست مدرن را دوره فرا صنعتی تلقی کرده اند وعده ای هم ان را دوره های متفاوت از مدرن    می دانند . 

از دیدگاه پست مدرن مشکلات امروز جوامع مانند مدرن کم بها شدن حیثیت انسان است .

نظریات پست مدرنیسم ونقد ان ازمدرنیسم در موارد ذیل قابل بررسی است :

الف :  عقلانیت     ب : ایئد ئولوژی         ج : کثرت گرایی     د : تاریخ                   

و : رسانه ها          ه : زبان           ی : تکنولوژی

پست مدرنیسم پیکره پیچیده و در هم تنیده و متنوعی از اندیشه ها ، آرا و نظریاتی استکه در اواخر دهه 1960 م . سر برآورد و بعدا اندیشه های دیکانستراکشن D econstruction و مکاتب فکری غرب از جمله فمینیسم و پسا استعمارگرایی و غیره جز واژه پست مدرن فلسفی مطرح شدند.پست مدرنیسم در سراسر اروپا و ایالات متحده به ویژه در محافل آکادمیک و در میان دانشگاهیان ، معماران ، هنرمندان و حتی مجریان برنامه ها و تبلیغات و رسانه های گروهی و مطبوعات اشاعه و گسترش یافت . واژه پست مدرن گفتمان های فراوان و متعددی را در پی داشته است ، روندی که همچنان ادامه دارد                                  .
هابرماس معتقد است که ، کاربرد " پسا" بیشتر تداوم جریانی را ثابت می کند ، نه پایانش را. همانطور که مقصود جامعه شناسان از واژه پسا صنعتی را نشان می دهد و نه پایانش را .در تفکر پست مدرن تاکید بر وجه محلی یا بومی در مقابل قطب بندی جهانی و فردی ، عینی و ذهنی پیشی می گیرد و بر اساس همین دیدگاه است که بر بازی زبانی نامتجانس و ناهمگن ، امور نامتوافق ، بی ثباتی ها و ناپایداری ها ، گسست ها وتضادها تاکید دارد . تفکر پست مدرن هر گفتگو را به جای آنکه مکالمه یا دیالوگی بیندو شریک بداند ، آنرا نوعی بازی و رویارویی بین دو رقیب می داند . در این تفکراجتماع همگانی و جهانی به هیچ وجه یک آرمان با ایده آل محسوب نمی شود . تلاش مداوم هستند این است که " بس کنید دیگر ، بگذارید همینطور بماند ." یا " دست از معنی سازی بردارید               "
در تفکر پست مدرن هنر صرفا یک تجربه زیبا شناختی نیست ، بلکه روش شناخت جهان است.ویژگی شاخص هنر پست مدرن تاکید بر کلیشه ، تقلید هزل آمیز ازسبک های مختلف و اختلاط و امتزاج رنگ های مختلف ( کولاژ)  Collage است . هنر دردنیای پست مدرن نه تعلق به چارچوب ارجاعی و معیار داوری خاصی است و نه به پروژه یااتوپیای خاصی تعلق دارد . ایهاب حسن نظریه پرداز پست مدرن با ترسیم و ارائه جدول یا تمایزات بین دو جنبش مدرنیسم و پست مدرنیسم به طراحی و نقشه پردازی درباره محدوده ها و مرزهای اندیشه پست مدرن اقدام کرده است.                 

ابر خشت

 

«نادر خلیلی» شیوه  ای جدید را برای ساختن خانه های مقاوم در برابر زلزله ابداع کرده است، شیوه ای که با وجود آن که او مجاناً نحوه پیاده کردن آن را آموزش می دهد و می تواند باعث نجات زندگی های بسیاری شود با مقاومت های بسیاری روبه رو بوده است.این مهندس ایرانی در این شیوه که آن را «ابرخشت» نامیده است از وسایلی به سادگی کیسه های شن و سیم خاردار استفاده می کند، ضد زلزله بودن این شیوه به وسیله مقامات سختگیر ناظر بر امور ساختمانی بر روی گسل واقع در کالیفرنیا تایید شده است.

نورپردازی معماری

• نورپردازی معماری

 

LED، آخرین مرز در نورپردازی معماری 

Architectural Lighting

LED, The Latest Frontier on Architectural Lighting 

 

نور یکی از مهم­ترین عوامل کیفیت، پویایی و سرزندگی آثار معماری است و از نظر مفاهیم کیفی و نمادین و نیز از نظر کارکرد عملی از جایگاه ویژه­ای در رشته معماری برخوردار است. بی­جهت نیست که لوکوربوزیه در کتاب «به­ سوی یک معماری نوین» می­نویسد: «معماری بازی استادانه، صحیح و باشکوه احجام ترکیب­شده زیر نور می­باشد. چشمان ما تربیت شده­اند که فرم­ها را زیر نور ببینند. سایه و روشن است که این فرم­ها را آشکار می­سازد.» اگرچه اولین وظیفه نور روشن کردن فضا و فرم­های ساختمانی است، با این­حال نور، چه طبیعی و چه مصنوعی، علاوه بر این کارکرد اصلی خویش، می­تواند نبوغ معمارانه را برجسته­تر نماید، اشتباهات را بپوشاند و پنهان کند، توجه بیننده را جلب نماید و یا اینکه باعث شود مکانی مقدس یا امن به نظر برسد. فناوری­های جدید نورپردازی، ابزارهایی در خدمت نورپردازی معماری هستند که در سال­های اخیر مورد توجه طراحان بسیاری در اقصی­نقاط جهان قرار گرفته­اند. آنچه در ادامه می­خوانید، اختصاص دارد به معرفی LEDها، یکی از جدیدترین فناوری­های نورپردازی، که با استناد به مقاله­ای از Emilie W. Sommerhoff در نشریه The Architect’s Newspaper، شماره ویژه نورپردازی معماری، نوشته شده است:

 

 

 

منبع : http://www.mehmarbashi.mihanblog.com